Fez of Fès mag je niet missen tijdens een rondreis door Marokko. Het is de op één na grootste én de oudste stad van Marokko. Hoewel het twee eeuwen ouder is dan Marrakech, voelt het een stuk authentieker en minder toeristisch. En er valt genoeg te zien en te doen. Je kunt eindeloos (ver)dwalen in de medina die bestaat uit wel 9500 steegjes en smalle straatjes. Fez is een aanslag op al je zintuigen en een must voor avontuurlijke reizigers. Tijdens mijn rondreis langs de Koningssteden ben ik op zoek gegaan naar de meest interessante bezienswaardigheden en dit zijn mijn tips: 8x zien en doen in Fez in Marokko.
Over Fez
Met zo’n 2 miljoen inwoners is Fez of Fès de op één na grootste stad van Marokko. Het ligt ingeklemd tussen het Rifgebergte in het noorden en het Atlasgebergte in het zuiden. Fez bestaat uit een nieuw gedeelte (Ville Nouvelle) en een oud gedeelte, de medina. In tegenstelling tot de meeste Marokkaanse steden heeft de stad niet één, maar wel twee medina’s: Fez-al-Bali (Oud-Fez) en Fez-al-Jdid (Nieuw-Fez).
Koningsstad Fez
Samen met Meknes, Marrakech en Rabat behoort Fez tot een van de 4 Koningssteden van Marokko en het is absoluut mijn favoriet! Het oude Fez werd gesticht in 789 en was door de eeuwen heen onder andere in handen van de Moren en de Fransen. De stad groeide snel en was van 1548 tot 1912 zelfs de hoofdstad van Marokko, toen de Fransen de macht overnamen.
Daarnaast heeft de stad ook een van de oudste universiteiten ter wereld. En hoewel na de komst van de Fransen Rabat tot hoofdstad werd uitgeroepen, wordt Fez nog steeds gezien als de culturele, culinaire, onderwijskundige en religieuze hoofdstad van het land.
Waarom naar Fez?
Ik was al eens eerder in Marokko met mijn kinderen, maar toen reisden we vanuit Marrakech richting Ouarzazate en de Marokkaanse woestijn. Deze keer wilde ik iets meer van de steden richting het noorden zien en dus boekte ik een rondreis langs de 4 Koningssteden van Marokko.
Veel mensen bezoeken Fez dus tijdens een rondreis, maar de stad is ook heel geschikt als een stedentrip voor 2 of 3 dagen. Al in 3 uur en 15 minuten vlieg je vanaf Rotterdam naar Fez en sta je in een compleet andere wereld!
Ook in de wintermaanden is het hier nog steeds zo’n vijftien graden, perfect dus om nog iets te zien of te doen in de stad! Al had ik tijdens mijn rondreis wat pech: na acht jaar (!) van droogte viel al het regen in de ene week dat ik er was. Fijn voor de lokale bevolking natuurlijk, maar wel even slikken als reiziger. Dat was even aanpassen, maar zelfs dan blijft de stad prachtig. Maar de kans dat jij ook slecht weer hebt is dus heel erg klein.
Rondreis Koningssteden Marokko bij TUI
Bezienswaardigheden Fez
Het is niet zo gek dat steeds meer toeristen de weg naar Fez weten te vinden. En allemaal willen ze uiteraard de bezienswaardigheden als de medina, oude stadspoorten, koranscholen, de leerlooierijen en weverijen zien. Grote kans dus dat je al dit moois moet delen met heel veel anderen. Het is dus een kunst om foto’s te maken zonder andere mensen in beeld.
Ik was er tijdens de ramadan en dan zijn er weliswaar minder winkeltjes geopend, het is er dan ook een stuk rustiger qua toeristen! Ik vond Fez dé verrassing van mijn rondreis en kom er graag nog eens terug. En of je nu er nu kortere of langere tijd bent, deze 8 bezienswaardigheden mag je hoe dan ook niet missen in Fez.
Doen in Fez: dwalen door de medina
1. Doen in Fez: (Ver)dwaal in de medina
De oude medina van Fez is een doolhof van smalle steegjes, kleurrijke souks en historische gebouwen. In dit oudste gedeelte van de stad kun je oneindig dwalen. Het is de grootste medina van Marokko en staat dan ook op de Werelderfgoedlijst van UNESCO. Verdwaal in de kronkelende steegjes, bewonder handgemaakte producten en prachtige mozaïeken en proef traditionele Marokkaanse gerechten als couscous en tajine. Met al die geuren en kleuren staan al je zintuigen hier op scherp!
En omdat auto’s hier niet kunnen komen, kom je in de smalle steegjes van Fez regelmatig zwaar beladen ezels tegen die spullen vervoeren. Dus hoor je ‘Bakek, balek!’ roepen (attentie, opgepast!), ga dan aan de kant om de ezeltjes door te laten.
Omdat de medina uit wel 9500 straatjes bestaat, is de kans groot dat je verdwaalt. Bovendien is het oorspronkelijk gebouwd als enorm doolhof, om aanvallers af te weren. Wil je niets missen, dan raad ik je aan om met een gids op pad te gaan die de weg weet door de smalle straatjes en je bovendien kan vertellen over de geschiedenis. Ook neem je een kijkje bij de grootste leerlooierij van Fez.
’s Avonds laat zijn de straatjes verlaten en wil je hier ook echt niet meer rondlopen. De mensen die hier nog wel zijn, hebben niet bepaald veel goeds in de zin. Dus zorg ervoor dat je voor de avond de medina weer uit bent.
2. Snuif de geur op van de leerlooierijen: Chouara Tannery
Fez heeft de grootste leerindustrie van Marokko. Bezoek je Fez dan is een bezoek aan zo’n leerlooierij een must. Ooit telde de stad 85 tot 100 leerlooierijen, tegenwoordig zijn daarvan nog maar 3 actief.
Chouara is de grootste en een van de oudste leerlooierijen die vlak na de stichting van Fez in 789 is ontstaan. Het is dan ook een van de populairste bezienswaardigheden van Fez. Vanaf de dakterassen van omliggende leerwinkels heb je een goed uitzicht op het proces van leerlooien.
Je kijkt hier uit op de ronde stenen vaten waar de koeien- en schapenhuiden worden bewerkt. Eerst worden de huiden schoongemaakt met een mengsel van duivenpoep, koeienurine, water, zout en kalk, waarna ze worden gekleurd met natuurlijke kleurstoffen als papaver en henna. Vervolgens worden ze te drogen gehangen en worden er tassen, Marokkaanse slofjes en jassen van gemaakt, die worden geëxporteerd over de hele wereld.
Ik vond het een bijzonder proces om te zien en vooral: nogal geurig! Voordat je naar het dakterras gaat, krijg je een takje munt om onder je neus te houden. Je kunt je voorstellen dat al die poep, urine en huiden een misselijkmakende geur verspreiden, dus die munt is geen overbodige luxe, vooral in de zomermaanden ;)
Verder denk ik ook niet dat er iets van een arbowet voor de werknemers bestaat, want het lijkt me verre van gezond om hele dagen tot aan je middel in deze substantie te staan. Na het zien van dit proces bedenk ik me nóg meer of ik die leren schoenen/tassen/jassen wel echt nodig heb.
Spreek vooraf wel met de winkelier af dat je alleen een vergoeding geeft voor het dakterras (denk aan 20 tot 30 dirham per persoon) en dat je niets wilt kopen in de winkel. Kun je zo’n leerwinkel niet vinden, vraag dan op straat naar de ’tanneries’ en ze wijzen je de weg. Ga je op pad met een gids, dan is dat een stuk duidelijker.
3. Fotografeer de iconische Bab Bou Jeloud (De Blauwe Poort)
Deze indrukwekkende toegangspoort is de ingang naar de oude medina van Fez en ontzettend fotogeniek. Uniek aan deze poort is dat het twee kleuren heeft: het blauwgekleurde tegelwerk aan de buitenkant symboliseert de stad Fez en de groene tegels aan de binnenkant de islam.
Hoewel het lijkt alsof de Bab Bou Jeloud eeuwenoud is, werd het gebouwd tijdens de Franse koloniale periode in 1913. Wandel door de poort en je wordt direct ondergedompeld in de levendigheid van de medina. Vanaf Hotel Batha wandel je in 5 minuten naar deze prachtige poort!
4. Het Koninklijk Paleis van Fez
Hoewel je het paleis zelf niet kunt bezoeken, zijn de imposante gouden deuren en het prachtige mozaïekwerk een foto waard. Vlak bij het Koninklijk Paleis vind je ook de Joodse wijk (Mellah).
5. Wandel langs de balkonnetjes van de Joodse wijk
De historische Joodse wijk van Fez wordt ook wel Mellah van Fez genoemd. Het ligt midden in de Medina Fez-al-Jdid, vlak bij het Koninklijk Paleis (Dar al-Makhezn). Eeuwenlang was dit het centrum van de Joodse gemeenschap. De naam ‘Mellah’ komt van het woord ‘Zout’ in het Arabisch, omdat de Joden dat als betaalmiddel gebruikten.
Hoewel er in de wijk niet veel Joden meer wonen, vind je er nog wel een aantal monumententen die tot het historisch erfgoed behoren. Opvallend zijn de prachtige houten balkons en de Joodse begraafplaats.
6. Bewonder de Koranscholen
Fez telt twee oude Koranscholen die je als niet-moslim mag bezoeken: Bou Inania Madrasa (uit 1351) en Al Attarine Madrasa (1323). Hoewel Bou Inania een van de mooiste madrassa’s (Islamitische scholen) van Marokko is en het een prachtige binnenplaats heeft, is Al Attarine Madrasa leuker om te bezoeken. Deze school is niet alleen ouder, je kunt hier ook de kamers van de scholieren bekijken. Dus als je niet genoeg tijd hebt en maar één koranschool kunt bezoeken, dan zou ik Al Attarine Madrasa bezoeken.
7. Neem een kijkje bij de Al Quaraouiyine Universiteit
Deze universiteit werd in 859 gesticht en wordt gezien als de oudste universiteit ter wereld. Het wordt nog steeds gebruikt en het is toegankelijk voor bezoekers. Je kunt er onder andere een kijkje nemen in de indrukwekkende bibliotheek en de architectuur bewonderen. Vooral de binnenplaats en de gebedsruimte zijn de moeite waard!
8. Ontsnap aan de drukte in Jardin Jnan Sbil
Even ontsnappen aan de drukte van de medina? Maak dan een wandeling door de Jnan Sbil tuinen die ook wel Bou Jeloud tuinen worden genoemd. De tuin werd in de 19e eeuw aangelegd en ligt net iets buiten de oude medina, precies tussen Fez el-Jdid en Fez el-Bali in. In deze oase van rust vind je prachtige fonteinen, schaduwrijke paden en exotische planten. Weetje: de tuin was via een ondergrondse gang verbonden met het Koninklijk Paleis.
Tips voor je bezoek aan Fez
- Draag comfortabele schoenen: de smalle straatjes van de medina zijn vaak oneffen, vies en druk
- Zorg ervoor dat je cash dirhams bij je hebt in kleine coupures: veel winkeltjes accepteren geen creditcards. Bovendien is het handiger onderhandelen als je gepast geld bij je hebt (ze hebben vaak geen wisselgeld of dit gebruiken ze als truc om je meer te laten betalen)
- Respecteer de lokale cultuur. Kleed je gepast (niet te bloot) en vraag altijd toestemming als je foto’s wilt maken van mensen.
Waar overnachten in Fez?
In Fez vind je tal van leuke accommodaties, van authentieke riads in de medina tot budget hotels net iets buiten de oude stad. Hotels en accommodaties die ik je aan kan raden:
- Hotel Batha *** – Ik verbleef in dit prachtige hotel met binnenplaats, op slechts 10 minuten lopen van de oude medina.
- Riad Verus – Hier slaap je ontzettend low budget in een stapelbed in een gemengde zaal. Dat moet je dus geen probleem vinden. Het ligt in een veilige buurt, vlak bij de Batha Fontein en met geweldig uitzicht vanaf de dakterrassen.
- Riad Ridhaya *** – Deze betaalbare riad ligt op 19 minuten lopen van het Koninklijk Paleis. Hier worden ook vegetarische maaltijden geserveerd.
Complete vakantie Fez boeken
Verschillende reisorganisaties bieden Fez aan als stedentrip of als onderdeel van een rondreis Koningssteden van Marokko, maar je kunt dus ook apart een ticket boeken plus een hotel.
Rondreis Koningssteden van Marokko
Met een huurauto door Marokko?
Auto huren? Ik boek mijn huurauto het liefst bij Sunny Cars. Hier ben je standaard all-in verzekerd en hoef je ter plekke geen extra verzekeringen af te sluiten.
Tips Fez bewaren
Meer inspiratie voor je vakantie Marokko
- Rondreis Marokko met kinderen door de woestijn
- Tips voor je stedentrip Marrakech
- Dit zijn de mooiste kasbah’s van Marokko
- Slapen in een tent in de woestijn: zo gaaf is het!
- Rondreis Koningssteden van Marokko
Handige reisgidsen Marokko
Dit artikel bevat affiliate links. Als jij via een dergelijke link een reservering maakt of iets aanschaft, krijg ik een klein percentage om mezelf en de website te onderhouden. Dit kost jou niets extra’s. Naast mijn eigen foto’s gebruik ik zo nu en dan afbeeldingen van beeldbanken als Unsplash en Pixabay.
